چهارشنبه ۰۷ خرداد ۱۴۰۴ - 
اقتصاد نهادی و نهادگرایی اقتصادی در نوبل اقتصادی ۲۰۲۴:
دارون عجم اوغلو و همکارانش سایمون جانسون و جیمز رابینسون به دلیل تحقیقاتی در موضوع شکاف‌های رفاهی بین ملت‌ها جایزه نوبل اقتصاد را با هم شریک شدند. عجم اغلو در ایران و جهان با کتاب‌های چرا ملت‌ها شکست می‌خورند (۲۰۱۲) و راه باریک آزادی (۲۰۱۹) و رویکرد میان‌رشته‌ای خود که شامل اقتصاد، تاریخ و علوم سیاسی بوده و طرح مباحث اساسی در زمینه‌هایی همچون توسعه اقتصادی، نقش و اثرگذاری نهادها در اجتماع، همچنین تاثیرات تکنولوژی بر نابرابری، شناخته می‌شود. ایده محوری آثار عجم‌اوغلو و رابینسون این است که نهادها، به معنای قواعد رسمی و غیررسمی که رفتار اقتصادی و سیاسی را شکل داده و تنظیم می‌کنند، در بلندمدت مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده توسعه اقتصادی هستند. اینکه نهادها برای رشد اقتصادی اهمیت دارند و اینکه نهادها به این دلیل ایستا و دیرپای باقی می‌مانند که بازیگران سیاسی در هر جامعه‌ای منافع خود را در حفظ آن‌ها به شکل موجودشان می‌بینند. عجم اوغلو و رابینسون در کتاب چرا ملت‌ها شکست می‌خورند، دو نوع نهاد را تعریف می‌کنند که سرنوشت کشورها را شکل می‌دهد: نهادهای فراگیر و نهادهای استثماری. عجم اوغلو و رابینسون استدلال می‌کنند که نهادهای بد نتیجه نظام‌های سیاسی هستند که در کشورهای در حال توسعه برای متنفذان سود‌های خصوصی ایجاد می‌کنند، ولو اینکه با این کار اکثریت جامعه را فقیر کنند. جوامعی که موفق می‌شوند دولتی قدرتمند، ولی پاسخگو ایجاد کنندو در این جوامع توان حکومت و پایداری اجتماعی به‌طور همزمان رشد می‌کنند. عجم اوغلو معتقد است بدون نهادهای فراگیر، منافع حاصل از پیشرفت تکنولوژی تنها در دست اقلیتی کوچک از متنفذان متمرکز شود و نابرابری افزایش می‌یابد.
کد خبر: ۳۹۶۵۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۱
رحیم زائر کعبه؛
یک استاد دانشگاه در مقاله‌ی خود پیرامون دلایل بروز پدیده بیکاری ارادی و عدم تمایل کارگران به کار به دلایل معیشتی نوشت: تا زمانی که دولت از مداخله در اقتصاد خصوصا در رابطه بین کارگران و کارفرمایان (دولت‌محوری اقتصاد) دست برندارد؛ تورم بی‌رویه، نوسانات نرخ ارز و مالیات تورمی جزو آسیبهای همیشگی اقتصاد ایران خواهند بود.
کد خبر: ۳۹۴۹۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۹
تلخیصی از شاهین موسوی؛
عجم اوغلو و رابینسون در کتاب چرا برخی ملت ها شکست می خورند؟،به ارزیابی عملکرد اقتصادی جوامع در طول تاریخ پرداخته اند. آنان با رَد فرضیات جغرافیا، فرهنگ و غفلت سیاستمداران، عامل اصلی اختلاف میان کشورها را وجود نهادهای سیاسی و اقتصادی متفاوت می دانند. . آنان درسطح اول مطالعه خود ، نهادهای سیاسی و اقتصادی را به دو دسته بهره کش و فراگیر تقسیم می کنند. نهادهای اقتصادی فراگیر (که در گرو شکل گیری نهادهای سیاسی فراگیر می باشند) در مراحل بعد، خود حامی این دسته از نهادها هستند، با حفظ حقوق مالکیت، زمینه های ایجاد تخریب خلاق را فراهم می آورند . در سطح دوم مطالعه به این موضوع پرداخته می شود که چرا نهادهای سیاسی و اقتصادی فراگیر در تعداد اندکی از کشورها شکل گرفته است؟ با مطالعه این کتاب ، شاید درک ضرورت بازمهندسی در ساختار-کارکرد سه دسته نهاد قضایی ، امنیتی و نظامی بعداز تثبیت یک نظام سیاسی در کشورهای مختلف ، با سهولت بیشتری قابل پذیرش گردد. باز مهندسی که تاخیر در آن، می تواند ضربه زننده به پایه های مشروعیت نظام سیاسی حاکم باشد.
کد خبر: ۳۳۲۱۸۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۱۹
قاسم خرمی
در کشور خود ما اقتصادانانی مثل مرحوم حسین عظیمی، موسی غنی نژاد و محسن رنانی را می‌توان نهاد گرا نامید. مرحوم هاشمی رفسنجانی در تلاش بود که نمونه دولت توسعه خواه (نمونه اسیای شرقی) را در ایران پیاده کند، اما دو چالش اصلی داشت؛ فقدان نخبگان ملی گرا و وجود بوروکراسی ایدئولوژیک و شایسته ستیز و البته مشکلات دیگر...
کد خبر: ۳۱۹۱۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۰۶
چرا ملت ها شکست می خورند؟
اندیشکده‌ای که همواره طراح سیاست‌های ضدایرانی دولت ترامپ بوده، این بار به فکر بهبود وجهه واشنگتن در ایران افتاده، آن هم به واسطه ویروس کرونا!
کد خبر: ۲۶۴۴۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۱۶
سیاست‌گذاران ذی‌نفع!
نظر نویسندگان کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند؟» این است که نهاد‌هایی که در کشورهای مختلف فعالیت می‌کنند، باعث ایجاد انگیزه‌های گوناگون برای اهالی آن کشور می‌شوند و انگیزه‌های متفاوت به معنای کار متفاوت، درآمد سرانه متفاوت، توزیع ثروت متفاوت و درنتیجه سرنوشتی متفاوت است. به‌نظر عجم‌اوغلو و رابینسون، این نهادها هستند که سبب موفقیت و شکست ملت‌ها می‌شوند، زیرا آن‌ها بر رفتار‌ها و انگیزش‌ها در زندگی واقعی اثر دارند.
کد خبر: ۲۵۰۰۰۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۴
هفدمین دوره نمایشگاه کتاب تبریز؛
برگزاری هفدمین دوره نمایشگاه کتاب تبریز و دهمین دوره نمایشگاه مطبوعات استان فرصتی فراهم کرد تا از مسئولانی که میهمان غرفه ایسنا می‌شوند، “آخرین کتابی که مطالعه کرده‌اند” را جویا شویم.
کد خبر: ۲۴۱۶۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۶
آذر منصوری:
آذر منصوری گفت: صحبت‌هایی با برخی از اشخاص شده است مبنی بر اینکه در این دوره از انتخابات نسبت به انتخابات آینده فضا بازتر خواهد بود. اما این به هیچ وجه قابل اتکا و اعتماد نیست. به دلیل اینکه چنانچه چنین اراده‌ای داشته باشیم، باید رسماً توسط مراجع رسمی اعلام شود.
کد خبر: ۲۲۲۱۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۳۱
افسانه «علم اقتصاد» واحد و یگانه؛
اقتصاد متعارف آکسیوماتیک ریاضی‌گرا، جریان اصلی در نظام آموزشی اقتصاد جهان و بالطبع ایران است. این جریان فکری، آکسیوماتیک است؛ به این معنا که مبتنی‌بر رویکرد قیاسی است؛ از تعریفی کلی از انسان، به‌عنوان آکسیوم یا اصل موضوعه اول شروع می‌شود و بعد با اضافه کردن آکسیوم‌های دیگر، قدم به قدم تکمیل می‌شود. در این مسیر، مفاهیم و فرضیه‌های خود را در قالب منطق ریاضی می‌ریزد و بنای نظری باشکوه ریاضی‌گرایی را تولید می‌کند که ممکن است با دنیای واقع ارتباط چندانی نداشته باشد. این دیدگاه ویژگی‌هایی را دارد در زیر به آن ها اشاره می شود.
کد خبر: ۱۷۵۰۸۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۱
یادداشت علی رضاقلی؛
میان اقتصاددانان نهادگرا و نئوکلاسیک اختلافات کمی نیست. یکی از موارد مهم این اختلافات این است که نهادگراها پافشاری می کنند بر اینکه خصایصی در جامعه وجود دارد که بر عملکرد اقتصاد تاثیر می گذارند.من که تاریخ ایران را خوانده ام و نازک اندیشی هایی در آن کرده ام بر این باورم که به طور نسبی انقلاب اقتصادی اول در ایران به طور کامل رخ نداد چون زندگی ایلی در حاشیه زندگی یکجا نشینی اجازه تثبیت حقوق مالکیت محدود را نیز نداد و مالکیت از یک ناامنی مهلک رنج می برد.
کد خبر: ۱۷۴۹۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۰
اثر جیمز رابینسون؛
علت اجرای نادرست سیاست های اقتصادی و شکست کشورها در نیل به توسعه در یک کلمه نهفته است: دوراهی سیاستمدار؛ حفظ کارایی یا حفظ حکومت گروہ خاص.
کد خبر: ۱۶۵۲۴۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۵
فرشاد مومنی و حسین راغفر مطرح کردند؛
فرشاد مومنی و حسین راغفر بر ضرورت تغییر رویکردهای کلان اقتصاد تاکید دارند و معتقدند تنها اعتماد مردم به حاکمیت، موجب موفقیت شاخص‌های اقتصادی در دوره جنگ بوده‌است.
کد خبر: ۱۵۳۹۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۱۴
فیاض زاهد:
«فیاض زاهد» استاد دانشگاه و فعال سیاسی اصلاح طلب ضمن برشمردن دلایل افول جایگاه این جریان، نقدهایی را متوجه نظام انتخاباتی ساخت و در مواجهه با نارضایتی و مطالبات موجود، اصلاح بسیاری از روندها را ضرورتی گریزناپذیر دانست.
کد خبر: ۱۵۰۵۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۳۱
یادداشت سميه دژبرد؛
چرا برخي از کشورها توسعه يافته‌اند؟ ريشه ثروت و قدرت پايدار برخي و ناکامي ديگر کشورها در توسعه چيست؟ پرسشي ساده و درعين‌حال بنيادين که از مسائل مهم جهان معاصر به شمار مي‌آيد. ازاين‌رو، دکتر عجم‌اوغلو و دکتر رابينسون، از استادان و پژوهشگران برجسته دانشگاه ام‌آي‌تي و هاروارد، اين مهم را با دانش ژرف خود در زمينه توسعه اقتصادي و سياسي، در کتاب «چرا ملت‌ها شکست مي‌خورند؟»، مورد پژوهش و انديشه قرار داده‌اند.
کد خبر: ۱۴۴۷۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۰۸
مسألۀ ترک تحصیل؛
براساس گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس در آذرماه ۱۳۹۰ منتشر کرده است، آمار ترک تحصیل در مقطع راهنمایی حدود ۲۸ درصد و در مقطع متوسطه حدود ۵۲ درصد بوده است. براساس این گزارش در سال ۱۳۸۵ بیش از ۳/۲ میلیون کودک در سن آموزش، در مدرسه حضور نداشته‌اند.
کد خبر: ۸۱۴۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۳۰
تشكيل دو جبهه فراگير سياسي؛
فضاي سياسي ايران براي بازيگران عرصه سياست مطلوب نيست. اين را از اصولگرا و اصلاح‌طلب همه مي‌دانند. اما راه‌حل چيست؟ درماه‌هاي گذشته اين بحث بيش از هميشه به ميان كشيده شد. يك پيشنهاد گرد آمدن با سابقه‌ها و دلسوزان دو جناح بود تا در مسائل كلان كشور به وحدت نظر برسند، پيشنهادي ديگر در قالب شكل‌گيري مجمعي يازده نفره از اصولگرا و اصلاح‌طلب براي معرفي يك كانديدا به مردم مطرح شد و حالا محسن ميردامادي، فعال سياسي اصلاح‌طلب كه در كارنامه‌‌اش سابقه دبيركلي جبهه مشاركت ديده مي‌شود طرح خود را اعلام مي‌كند.
کد خبر: ۴۵۴۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۰/۲۰